Ga stemmen op 15 maart!
Waterbeheer is niet links of rechts, maar goed of slecht
Ooit, lang geleden, keek ik wel eens naar ZDF en daar zag ik
eens een interview met een industrieel in de metaalsector, die lid van de SPD
was. Niet erg gebruikelijk, en hij kreeg dan ook de vraag of hij de onderneming
anders leidde, en of hij anders met de medewerkers omging dan de meeste andere
bestuursvoorzitters die lid van de CDU/CSU of de FDP waren. Een bizarre vraag. Enigszins
gepikeerd antwoordde hij: “Je kunt een bedrijf niet links of rechts leiden, je
kunt een bedrijf alleen goed of slecht leiden, en ik probeer het goed te
leiden.”
Ik vond het zo’n fantastisch antwoord, dat ik het decennialang
onthouden heb. En dit geldt voor veel meer en al zeker voor waterbeheer. Zo is natuur niet links en landbouw niet rechts. En dat moeten we er ook niet van maken. En ook niet omgekeerd.
De politisering van de waterschappen
Heb je je wel eens afgevraagd wat al die politieke
partijen bij de waterschapsverkiezingen te zoeken hebben? Wat betekent dat
nou: de VVD, het CDA, de PvdA, de CU, de SGP enz. voor een waterschap? Is het
beleid van een waterschap politiek? Hoezo? Een interessant overzicht van de
historie van de waterschapsverkiezingen
laat zien dat dit pas sinds 2008 zo is, voorheen werden kandidaten op
persoonlijke titel gekozen. Sinds 2015 lopen de verkiezingen synchroon met die
van de Provinciale Staten.
Beide maatregelen hebben het effect gehad dat de opkomst is
toegenomen. Door de kieslijsten aan politieke partijen over te laten (2008) is
de herkenbaarheid voor kiezers toegenomen. Door de verkiezingen van de waterschappen
met die van de Provinciale Staten (2015) te combineren heeft de opkomst een nog
grotere sprong gemaakt. We kunnen zeggen, dat de waterschappen met de opkomst
van de Provinciale Staten meeliften. En dit geldt bij veel mensen waarschijnlijk
ook voor de gekozen partij.
Waterschappen
bestaan al langer dan de Nederlandse staat en vormen de oudste democratische
instellingen van ons land. Het
werk van de waterschappen is allesbehalve onbeduidend. In ons land is water alles. Een groot deel van ons land ligt onder zeeniveau en is op het water
veroverd, meer dan de helft van ons land ligt achter dijken, waarvan het beheer
en onderhoud bij de waterschappen ligt. De allergrootste wateruitdagingen liggen
nog voor ons: op de korte termijn, op de middellange termijn en op de lange
termijn. Denk aan verdroging (door langere periodes van weinig neerslag), een
toename van hoogwaters op rivieren en de zeespiegelrijzing.
Heel mooi dat de opkomst in de afgelopen decennia is
opgekrikt. Maar het gaat er ook om dat er echt iets te kiezen valt op thema’s
waar het waterschap voor staat. En dat er bestuurders komen die op de
uitdagingen van het waterbeheer toegerust zijn. Hebben de traditionele politieke
partijen de mensen en de expertise om de waterschappen te besturen? Is de
politisering van de waterschappen wenselijk?
Ik ga deze vraag niet beantwoorden, want het is een feit en
aan feiten valt niet te tornen. En ik wil de traditionele partijen op dit punt
niet diskwalificeren. De boodschap die ik graag wil overbrengen is dat het niet
vanzelfsprekend moet zijn om voor het waterschap dezelfde partij te kiezen, waar
je bij de landelijke verkiezingen op stemt, en waarvoor je op dezelfde dag voor
de Provinciale Staten stemt.
AWP: de Algemene Waterschapspartij
De AWP is in 2008 opgericht om het thema water bij de
waterschappen centraal te stellen, of eigenlijk: te houden. Dat lijkt
vanzelfsprekend, maar dat blijkt allerminst het geval. Bestuurders van het
waterschap behoren niet op basis van landelijke politieke trends gekozen te
worden, maar op basis van inhoudelijke expertise en actuele water-gerelateerde thema’s.
Een apolitieke benadering, zou je kunnen zeggen. De AWP heeft veel deskundige mensen
vanuit de watersector aan boord en heeft een partijprogramma onder de
toepasselijke titel Alles
is Water. Weet je niet bij welk waterschap je zit? Zoek het dan hier met je postcode op.
De AWP doet bij elk van de 21 waterschappen mee.
Als je een stemwijzer
invult, bedenk dan dat het vergelijken van standpunten niet een volledig beeld
geeft. Juist in het waterbeheer komen veel partijen dicht bij elkaar uit.
Punten van onderscheid zijn ook expertise, pro-activiteit en taakopvatting. Punten die in een stemwijzer niet zichtbaar worden. Ten
aanzien van dit laatste punt: de AWP hanteert een ruime taakopvatting. Als er met
beperkte meerkosten veel maatschappelijke meerwaarde gecreëerd kan worden, dan
zal de AWP meer dan andere partijen geneigd zijn om niet bij voorbaat voor
kostenminimalisatie van de wettelijke waterschapstaak te kiezen, maar naar
maximaal rendement van uw waterschapsbelasting te streven. Een voorbeeld is investeren in energiewinning
uit water.
De AWP bij 6 van de 12 provincies
Nieuw is dat de AWP nu ook bij de helft van de provincies
meedoet: Friesland, Limburg, Noord-Brabant, Noord-Holland, Zuid-Holland en
Zeeland. Je kunt je natuurlijk opnieuw afvragen of dit dan wel wenselijk is,
want hebben we hier niet de omgekeerde situatie van de traditionele partijen bij
de waterschappen? Is een nieuwe een-themapartij in de provinciale politieke
arena wenselijk? Welnu, deze vraag ga ik opnieuw niet beantwoorden omdat dit
een feit is, waar duidelijke overwegingen aan ten grondslag liggen. Het thema
water wordt steeds belangrijker. De provincies spelen een grote rol in het regionale
waterbeheer. Zo stellen de provincies de normering langs regionale waterlopen
vast (P.S. het Rijk doet dit langs de grote rivieren en de kust). En het regionale
waterbeheer vindt grotendeels in samenwerking tussen provincies en waterschappen
plaats: niet eenvoudig omdat de bestuurlijke indeling niet gelijk is.
Er zijn meer partijen die vanuit een thema begonnen zijn: PvdD, BBB, maar ook traditionele partijen (PvdA, CDA, CU, SGP) zijn vanuit een thema tot een politieke partij geworden.
De provincies gaan over meer dan water. Waar staat de AWP
daar? Welnu, over alle aan water en klimaat gerelateerde thema’s heeft de AWP een
standpunt. Voor de overige thema’s hanteert de AWP tenminste hetzelfde
uitgangspunt dat expertise het uitgangspunt moet zijn. Een voor wie de AWP
graag op het traditionele spectrum een plek wil geven, heeft de stemwijzer voor
Noord-Holland de AWP een plekje gegeven. Bedenk
hierbij dat dit spectrum voorbijgaat aan de unieke eigenschappen van de
verschillende partijen, die zich allemaal op verschillende thema’s profileren.
De AWP profileert zich op water, klimaat en natuur (en in zekere mate ook op energie,
als afgeleide van klimaat).
Er valt iets te kiezen
Persoonlijk voer ik campagne namens de AWP voor Waterschap Vallei en Veluwe en vind je
mij op de borden in de gemeente Nijkerk. Zie hier een overzicht van de actuele thema’s die in
ons waterschap spelen. De komende dagen zal ik lopende thema's onder de aandacht
blijven brengen.
En dan volgt hieronder, weinig verrassend, mijn stemadvies!
Stem op 15 maart op de kandidaat linksonder of op één van zijn AWP-collega’s.
Amersfoort Vathorst, zaterdag 4 maart 2023: de campagne komt op dreef, zie ook het
graffitiproject op de achtergrond (uiteraard met biologisch afbreekbare verf).
Het eindresultaat van de graffiti (de verf houdt tenminste tot 15 maart 2023 😉).
Over klimaat, droogte en rivieren
Code rood, de Maas en enkele kleine rivieren
Jammer dat ik in een ander waterschap woon, anders zou ik zeker op je stemmen! En na je uitleg over expertise zal ik ook nu zeker de AWP overwegen. Vorige keer heb ik niet voor het waterschap gestemd omdat ik die verkiezingen niet zo zinvol vind. Hoe kan ik als leek nou weten welke beslissingen het waterschap moet nemen. Overigens ben ik niet helemaal met je eens dat de keuzes in het waterbeheer a-politiek zijn. Er worden wel degelijk belangenafwegingen gemaakt: veiligheid versus natuur, hoeveel mag het kosten? Expertise is zeer belangrijk, maar nog geen garantie dat er een belangenafweging wordt gemaakt waar ik het mee eens ben.
BeantwoordenVerwijderenDank voor je reactie Christiaan. Ik kan wel deels in je bedenking meegaan. Belangenafwegingen zijn onvermijdelijk en zijn eigenlijk per definitie politiek. Het zou goed zijn dat deze zo inhoudelijk en deskundig mogelijk plaatsvinden en niet op basis van politieke stokpaardjes en vooringenomen posities.
BeantwoordenVerwijderen